تجارت بینالمللی مسیری پر از فرصتها و البته موانع متعدد است که چالش های گمرکی در صدر آنها قرار دارند. در حقیقت شرکتهای فعال در حوزه واردات و صادرات روزانه با مجموعهای از قوانین پیچیده، مستندات متنوع و فرآیندهای اداری مواجه میشوند که عدم آشنایی با آنها میتواند هزینههای سنگینی بههمراه داشته باشد.
عبور از چالشهای گمرکی نیازمند آگاهی، دقت و برنامهریزی دقیق است و بسیاری از تجار باتجربه نیز گاهی در این مسیر با مشکلاتی مواجه میشوند که میتواند منجر به تاخیر در تحویل کالا، پرداخت جرایم و حتی از دست دادن فرصتهای تجاری شود. همراه ما باشید تا به بررسی دقیقتر این چالشها و راهکار رفع آنها بپردازیم.
چالش های رایج در رعایت مقررات گمرکی
صادرات کالا از مبدا حمل، تشریفات واردات در مقصد و فرآیند ترخیص کالا از گمرک با موانع متعددی همراه است که شناخت آنها میتواند به تجار و شرکتهای حملونقل کمک کند تا با آمادگی بیشتری با این چالش های گمرکی مواجه شوند.
۱. پیچیدگی مقررات و تغییرات مکرر آنها
یکی از بزرگترین چالش های گمرکی که فعالان تجارت بینالملل با آن روبرو هستند، پیچیدگی قوانین و مقررات گمرکی کشورهای مختلف است. این قوانین نهتنها پیچیده، بلکه بهطور مداوم در حال تغییر هم هستند.
عدم اطلاع از بهروزرسانیهای اخیر در قوانین منجر به خطا در اظهار کالا میشود و میتواند جرایم سنگینی را بههمراه داشته باشد. بههمین دلیل داشتن منبعی بهروز برای اطلاع از آخرین تغییرات قوانین گمرکی از ضروریات عبور از چالشهای گمرکی است.
۲. مشکلات ناشی از عدم آشنایی با قوانین محلی
ناآگاهی از مقررات و قوانین گمرکی کشور مقصد یکی دیگر از چالشهای مهم است که میتواند مشکلات جدی در فرآیند ترخیص کالا ایجاد کند. هر کشور قوانین خاص خود را دارد و بسیاری از اوقات، تفاوتهای ظریف اما مهمی میان این قوانین دیده میشود.
تجار و شرکتهای حملونقل که بدون آشنایی کامل با قوانین محلی اقدام به صادرات یا واردات میکنند، ممکن است با توقیف کالا، جریمههای سنگین یا حتی محرومیت از فعالیتهای تجاری در آن کشور مواجه شوند.
در مقاله فرآیند حمل و نقل بین المللی با هوش مصنوعی به بررسی این موضوع پرداختیم.
۳. چالشهای عدم دریافت بهموقع مجوزها
یکی از موانع جدی در مسیر عبور از چالشهای گمرکی، عدم دریافت بهموقع و کامل مجوزهای لازم از نهادهای مربوطه است. بسیاری از کالاها برای ورود به یک کشور نیازمند دریافت مجوزهای خاص از سازمانهای مختلف هستند و تاخیر در دریافت این مجوزها یا ناقص بودن آنها میتواند منجر به تاخیر در ترخیص کالا شود و هزینههای انبارداری و دموراژ را افزایش دهد.
این موضوع بهویژه برای کالاهای فاسدشدنی یا سفارشهای فوری میتواند خسارتهای جبرانناپذیری بههمراه داشته باشد.
۴. مستندات ناقص یا نادرست
تهیه اسناد ضروری مانند بارنامه، فاکتور و گواهی مبدا، فرآیندی زمانبر و دقیق است که کوچکترین اشتباه در آن میتواند باعث تاخیر یا حتی مسدودی کالا شود.
یکی از رایجترین چالش های گمرکی که تجار با آن مواجه هستند، ارائه مستندات ناقص یا نادرست است که گاهی این اشتباهات بهدلیل بیدقتی و گاهی بهدلیل عدم آگاهی از الزامات دقیق اسناد رخ میدهد. داشتن سیستمی مطمئن برای تهیه و کنترل مستندات گمرکی، راهکار عبور از چالش های گمرکی است.
۵. اشتباه در طبقهبندی و ارزشگذاری کالاها
تعیین کد درست HS Code برای کالاها یکی دیگر از چالشبرانگیزترین بخشهای فرآیند گمرکی است. زیرا خطا در طبقهبندی کالا منجر به محاسبه نادرست عوارض گمرکی میشود که میتواند هزینههای غیرضروری و حتی جرایم سنگین را بههمراه داشته باشد.

همچنین اختلاف نظر در تعیین ارزش کالا (مثلا بر اساس روش CIF یا FOB) از دیگر چالش های گمرکی رایج است که ممکن است باعث جریمه یا تاخیر در ترخیص کالا شود.
۶. اشتباه در محاسبه هزینههای گمرکی
محاسبه دستی هزینههای گمرکی همواره با ریسک خطا همراه است که میتواند پرداخت بهموقع عوارض و مالیات را مختل کند و اشتباه در این محاسبات ممکن است باعث کماظهاری یا بیشاظهاری شود که هر دو پیامدهای منفی دارند.
کماظهاری میتواند منجر به جرایم سنگین شود، درحالیکه بیشاظهاری باعث پرداخت هزینههای اضافی غیرضروری میشود. این درحالیاست که استفاده از نرمافزارهای تخصصی میتواند دقت محاسبات را افزایش داده و به عبور از چالشهای گمرکی در این حوزه کمک کند.
مقاله پیشنهادی: عملیات لجستیکی با نرم افزار مدیریت حمل و نقل بین المللی
نرمافزار مدیریت حملونقل بین المللی چگونه به رعایت مقررات گمرکی کمک میکند؟
نرمافزارهای مدیریت حملونقل بینالمللی با اتوماسیون فرآیندها و تولید خودکار اسناد گمرکی، خطاهای انسانی را به حداقل میرسانند. این سیستمها با اتصال به پایگاههای داده بینالمللی مانند WCO، همواره آخرین تغییرات قوانین گمرکی را در دسترس کاربران قرار میدهند و در صورت ایجاد الزامات جدید مانند ممنوعیت واردات یک کالا، هشدارهای لازم را صادر میکنند.
طبقهبندی خودکار کالا با استفاده از هوش مصنوعی و دیتابیسهای جامع، امکان پیشنهاد کد HS مناسب بر اساس توصیف کالا را فراهم میکند و دقت در این بخش مهم را افزایش میدهد. همچنین این نرمافزارها با محاسبه دقیق عوارض، مالیات و سایر هزینهها بر اساس ارزش کالا، کشور مبدا/مقصد و توافقنامههای تجاری، از اشتباهات پرهزینه جلوگیری کرده و با یکپارچهسازی با سیستمهای بانکی، فرآیند پرداخت را تسهیل میکنند.

یکی از مهمترین قابلیتها در یک نرمافزار حرفهای مدیریت حملونقل، یکپارچهسازی با سیستمهای گمرکی الکترونیک است که امکان ارسال مستقیم دادهها را فراهم میکند. این قابلیت با کاهش نیاز به تبادل فیزیکی اسناد، فرآیند ترخیص را تسریع میکند و ریسک گم شدن یا آسیب دیدن مدارک را از بین میبرد.
مزایای استفاده از نرمافزار مدیریت حملونقل بینالمللی برای عبور از چالشهای گمرکی
یک نرمافزار معتبر مدیریت حملونقل بینالمللی مانند رویان، با پوشش جامع تمامی فرآیندهای حملونقل بینالمللی و بدون محدودیت در نوع حمل یا امور گمرکی، شرکتها را از استفاده از ابزارهای متعدد بینیاز میکند. نرمافزارهای حملونقل مزایای متعددی برای غلبه بر چالش های گمرکی دارند که در ادامه به آنها میپردازیم.
۱. به حداقل رساندن تاخیرها
یکی از مهمترین مزایای استفاده از نرم افزار مدیریت حمل و نقل بین المللی، کاهش چشمگیر تاخیرها در فرآیند ترخیص کالاست. این سیستمها با مدیریت موثر مستندات و هماهنگی بهتر با مقامات گمرکی، از توقف طولانیمدت کالا در گمرک جلوگیری میکنند. آمادهسازی اسناد مورد نیاز و اطمینان از صحت آنها، باعث میشود فرآیند بررسی و تایید در گمرک سریعتر انجام شود و زمان انتظار برای ترخیص کالا به حداقل برسد.
۲. صرفهجویی در هزینهها
استفاده از یک نرمافزار تخصصی مدیریت حملونقل بینالمللی به کاهش قابلتوجه هزینههای عملیاتی منجر میشود. بهبود کارایی فرآیندها و جلوگیری از اشتباهات پرهزینه مانند کماظهاری یا بیشاظهاری ارزش کالا، اشتباه در طبقهبندی کالا یا محاسبه نادرست عوارض گمرکی، از پرداخت جریمههای سنگین جلوگیری میکند. همچنین کاهش زمان ترخیص کالا بهمعنای کاهش هزینههای انبارداری و دموراژ است که میتواند در حجم بالای تجارت، مبالغ قابلتوجهی را شامل شود.
۳. افزایش شفافیت فرآیندها
دسترسی به اطلاعات دقیق و بهروز از وضعیت محموله و فرآیند ترخیص، یکی از مزایای کلیدی استفاده از نرمافزار مدیریت حملونقل بینالمللی است. این سیستمها با ارائه امکان ردیابی لحظهای محمولهها، شفافیت در تمام مراحل حملونقل و ترخیص را افزایش میدهند و ذینفعان مختلف مانند صاحبان کالا، حملکنندگان و نمایندگان گمرکی میتوانند در هر لحظه از وضعیت کالا آگاه شوند.
۴. کاهش خطاهای رایج
یکی از چشمگیرترین مزایای استفاده از نرمافزار مدیریت حملونقل بینالمللی، بهبود دقت در فرآیندهای گمرکی است. با اتوماسیون فرآیندهایی مانند صدور بهموقع اسناد ترخیص، خطاهای انسانی تا حدود ۹۰ درصد کاهش مییابد.

۵. ارائه گزارشها برای تصمیمهای آینده
نرمافزار مدیریت حملونقل بینالمللی با ارائه گزارشهای تحلیلی دقیق درباره هزینهها، زمان ترخیص و الگوهای تجاری، پشتیبانی قدرتمندی برای تصمیمگیریهای استراتژیک فراهم میکنند. این گزارشها به مدیران کمک میکند تا با تحلیل روندها و شناسایی گلوگاههای فرآیند، راهکارهای بهتری برای بهبود عملکرد تدوین کنند.
سخن پایانی
چالش های گمرکی از مهمترین موانع در مسیر تجارت بینالمللی هستند که شناخت و مدیریت صحیح آنها میتواند به کاهش هزینهها، جلوگیری از تاخیرها و افزایش کارایی در فرآیندهای تجاری بیانجامد. آگاهی از مقررات پیچیده گمرکی، تهیه صحیح مستندات و محاسبه دقیق هزینهها، از ارکان اصلی عبور از چالشهای گمرکی بهشمار میروند..
نرمافزار مدیریت حملونقل بینالمللی رویان با خودکارسازی و سادهسازی فرآیندهای حملونقل بینالمللی راهکاری جامع برای غلبه بر این چالشها ارائه میدهد. این نرمافزار با افزایش دقت، شفافیت و کارایی، به شرکتها کمک میکند تا فرآیندهای حملونقل بینالمللی خود را با اطمینان و موفقیت بیشتری مدیریت کنند.