اتحادیه گمرکی اتحادیه اروپا (European Union Customs Union) از پیچیده‌ترین و منسجم‌ترین سیستم‌های گمرکی دنیا به حساب می‌آید که از سال ۱۹۶۸ میلادی با هدف یکپارچه‌سازی تجارت بین کشورهای عضو شکل گرفته و قوانین گمرکی اتحادیه اروپا را تدوین می‌کند. این سیستم با حذف عوارض گمرکی داخلی و اعمال تعرفه‌های مشترک برای کشورهای غیرعضو، تجارت را برای شرکت‌های حمل‌ونقل بینالمللی تسهیل می‌کند.
سیستم گمرکی اتحادیه اروپا با پوشش ۲۷ کشور عضو، موناکو و برخی قلمروهای خاص، یک بازار واحد و یکپارچه را شکل داده که این یکپارچگی به معنای امکان جابجایی آزادانه کالا بین کشورهای عضو است؛ درحالیکه برای واردات از کشورهای غیرعضو، قوانین و تعرفه‌های یکسانی اعمال می‌شود. همراه ما باشید تا با قوانین اتحادیه اروپا برای واردات و صادرات و راهکار رفع چالش‌های قانونی این اتحادیه آشنا شویم.
قوانین گمرکی اتحادیه اروپا برای واردات
برای واردات کالا به اتحادیه اروپا، شرکت‌های حمل‌ونقل بینالمللی باید با مجموعه‌ای از قوانین و فرآیندها آشنا باشند. این قوانین شامل ثبت‌نام در سیستم EORI، ارائه اظهارنامه‌های گمرکی و رعایت استانداردهای خاص اتحادیه اروپا می‌شود. همچنین واردکنندگان باید از مقررات مربوط به ارزش‌گذاری کالا و محاسبه عوارض گمرکی آگاهی داشته باشند.
در ادامه به مهم‌ترین قوانین گمرکی اتحادیه اروپا برای واردات نگاهی می‌اندازیم:
- ثبت‌نام EORI: هر شرکت حمل‌ونقل که قصد فعالیت در محدوده اتحادیه اروپا را دارد، باید شماره شناسایی اقتصادی (EORI) دریافت کند که این شماره برای تمام فعالیت‌های گمرکی در سراسر اتحادیه معتبر است.
- اظهارنامه ورود اولیه: قبل از ورود کالا به محدوده گمرکی اتحادیه اروپا، باید یک اظهارنامه ورود اولیه (ENS) برای ارزیابی ریسک توسط مقامات گمرکی ارائه شود.
- ارزش‌گذاری کالا: ارزش گمرکی کالا باید بر اساس قیمت واقعی معامله محاسبه شود. این ارزش شامل هزینه‌های حمل‌ونقل، بیمه و سایر هزینه‌های مرتبط تا نقطه ورود به اتحادیه اروپا می‌شود.
- مالیات بر ارزش افزوده: کالاهای وارداتی مشمول VAT با نرخ متغیر هستند که این نرخ برای هر کشور متفاوت است. پایین‌ترین نرخ مالیات ۱۷ درصد (لوکزامبورگ) و بالاترین نرخ ۲۷ درصد (مجارستان) است و شرکت‌های حمل‌ونقل باید از نرخ دقیق مالیات در کشورهای عضو آگاه باشند.
- طبقه‌بندی تعرفه‌ای: کالاها باید با استفاده از سیستم هماهنگ شده (HS) و طبقه‌بندی ترکیبی اتحادیه اروپا (CN) کدگذاری شوند تا نرخ عوارض گمرکی مشخص شود.
- الزامات زیست محیطی: واردکنندگان باید با مقررات محیط زیستی مانند برنامه سبز اروپا و مقررات باتری ۲۰۲۳ مطابقت داشته باشند. همچنین کالاهای الکتریکی باید با دستورالعمل‌های WEEE و RoHS سازگار باشند.
در مقاله مدیریت ریسک در هزینه های حمل و نقل بین المللی درباره این موضوع صحبت کردیم.
قوانین گمرکی اتحادیه اروپا برای صادرات
صادرات از اتحادیه اروپا نسبت به واردات، فرآیند ساده‌تری دارد؛ اما همچنان نیازمند رعایت قوانین و مقررات خاصی است.
شرکت‌های حمل‌ونقل باید از فرآیندهای اظهارنامه صادرات، گواهی‌های مورد نیاز و محدودیت‌های احتمالی آگاه باشند که در ادامه به بررسی آن می‌پردازیم:
- اظهارنامه صادرات: تمام کالاهای صادراتی باید از طریق سیستم کنترل صادرات (ECS) اظهار شوند و این اظهارنامه باید شامل جزئیات کامل کالا، مقصد و اطلاعات گیرنده باشد.
- گواهی منشأ: برای بهره‌مندی از تعرفه‌های ترجیحی در کشور مقصد، صادرکنندگان باید گواهی منشأ کالا را ارائه دهند. سیستم REX برای خوداظهاری منشأ کالاست و یکی از روش‌های معمول برای این اثبات است.
- کنترل‌های صادراتی: برخی کالاها مانند محصولات با کاربرد دوگانه، نیازمند مجوزهای خاص صادراتی هستند که شرکت‌های حمل‌ونقل باید از این محدودیت‌ها آگاه باشند.
- تاییدیه خروج: دفتر گمرک خروجی باید خروج فیزیکی کالا را تایید کند که این تاییدیه برای معافیت مالیات بر ارزش افزوده ضروری است.
چالش‌های قوانین گمرکی اتحادیه اروپا
اجرای قوانین گمرکی اتحادیه با وجود مزایای فراوان، چالش‌های خاصی را برای شرکت‌های حمل‌ونقل به همراه دارد. یکی از مهم‌ترین این چالش‌ها، پیچیدگی قوانین در سطوح ملی و اتحادیه‌ای است که نیاز به دانش تخصصی و به‌روز دارد. همچنین تغییرات مداوم در مقررات و استانداردها، مانند الزامات محیط زیستی جدید و قوانین باتری، نیازمند پایش مستمر و انطباق سریع است.
انتقال به سیستم‌های گمرکی کاملا الکترونیکی و حذف فرآیندهای کاغذی نیز یکی دیگر از چالش‌های پیش روی شرکت‌های حمل‌ونقل است. این تغییر که با اجرای کد گمرکی اتحادیه (UCC) از سال ۲۰۱۶ آغاز شده، نیازمند سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های فناوری و آموزش کارکنان است. علاوه بر این تاخیرهای گمرکی ناشی از بررسی‌های دقیق و الزامات امنیتی، به‌ویژه برای کالاهای تحت نظارت خاص، می‌تواند چالش‌های لجستیکی قابل‌توجهی ایجاد کند.
پیشنهاد می کنیم مقاله چالش های گمرکی را مطالعه کنید.
نقش نرم‌افزارهای حمل‌ونقل بینالمللی در اجرای قوانین گمرکی
با توجه به پیچیدگی روزافزون قوانین گمرکی اتحادیه اروپا، استفاده از نرم‌افزارهای تخصصی حمل‌ونقل به یک ضرورت انکارناپذیر تبدیل شده است. این نرم‌افزارها با ارائه راهکارهای هوشمند و خودکارسازی فرآیندها، نه تنها ریسک خطاهای انسانی را کاهش می‌دهند، بلکه با پایش مستمر تغییرات قوانین و مقررات، امکان انطباق سریع با الزامات جدید را فراهم می‌کنند.
نرم افزار حمل و نقل بین المللی رویان یکی از بهترین انتخاب‌ها در این زمینه محسوب می‌شود که در ادامه به بررسی ویژگی‌های آن برای رفع چالش‌های قانونی گمرکی می‌پردازیم.
۱. اتوماسیون اعلامیه‌های گمرکی و پایش تغییرات مقررات
نرم‌افزار رویان با ارائه سیستم هوشمند اتوماسیون اعلامیه‌های گمرکی، فرآیند پیچیده تهیه و ارسال اسناد گمرکی را ساده‌سازی می‌کند. این سیستم به‌طور خودکار تغییرات در قوانین و مقررات گمرکی اتحادیه اروپا را رصد کرده و به‌روزرسانی‌های لازم را اعمال می‌کند. همچنین با ارسال اعلان‌های هوشمند، کاربران را از تغییرات مهم در مقررات گمرکی آگاه می‌سازد و راهنمایی‌های لازم برای انطباق با قوانین جدید را ارائه می‌دهد.
۲. مدیریت اسناد و طبقه‌بندی تعرفه‌ای
رویان با ارائه یک سیستم جامع مدیریت اسناد، امکان دسترسی سریع و مطمئن به تمامی مدارک گمرکی را فراهم می‌کند. این نرم‌افزار با بهره‌گیری از پایگاه داده به‌روز TARIC، کاربران را در تعیین کد صحیح تعرفه کالاها یاری می‌رساند.
بیشتر بخوانید: حمل و نقل چند وجهی چیست
۳. محاسبه خودکار عوارض و مالیات گمرکی
نرم‌افزار رویان با ارائه ماژول پیشرفته محاسبه عوارض و مالیات، فرآیند پیچیده محاسبات گمرکی را خودکارسازی می‌کند. این سیستم با در نظر گرفتن متغیرهای متعدد مانند ارزش کالا، هزینه‌های حمل‌ونقل، بیمه و نرخ‌های مالیات بر ارزش افزوده در کشورهای مختلف، محاسبات دقیقی را بر اساس آخرین تغییرات در قوانین گمرکی اتحادیه اروپا انجام می‌دهد.
سخن پایانی
موفقیت در عرصه تجارت بینالمللی و رعایت قوانین گمرکی اتحادیه اروپا نیازمند درک عمیق از مقررات، برنامه‌ریزی دقیق و بهره‌گیری از ابزارهای مناسب است. در دنیای پیچیده امروز، تکیه بر روش‌های سنتی و فرآیندهای دستی نه تنها ریسک خطا را افزایش می‌دهد، بلکه می‌تواند منجر به از دست رفتن فرصت‌های تجاری و تحمیل هزینه‌های اضافی شود.
نرم‌افزار رویان با درک عمیق این چالش‌ها و نیازهای شرکت‌های حمل‌ونقل بینالمللی، راهکاری جامع و هوشمند برای مدیریت فرآیندهای گمرکی ارائه می‌دهد. با بهره‌گیری از این نرم‌افزار، شرکت‌ها می‌توانند ضمن اطمینان از انطباق کامل با قوانین و مقررات گمرکی، از مزایای خودکارسازی فرآیندها، کاهش هزینه‌ها و افزایش کارایی عملیات بهره‌مند شوند.
